Metamorfose voortuin, wat is het snel gegaan!

Voortuin april 2021 ieniemienie plantjes….

De aanleiding voor de “zoemborders”

Enkele jaren geleden heb ik een cursus over prairietuinen bij Lianne Pot en een cursus tuinreservaten van het IVN gevolgd. Daarnaast heb ik een ecologische achtergrond en ben ik werkzaam in de groene sector. Het borrelde al een tijdje van binnen om de voortuin aan te pakken en daar helemaal los te gaan met insect aantrekkende en mooie planten. De voortuin was al jaren een doorn in mijn oog. Met slechts gras en paar perkjes met lavendel. Maar, ja eerst was het huis aan bod en enkele verbouwingen volgden (en dat gaat nog wel even door). Toen in 2021 het hok was verbouwd, de oprit was veranderd, en er twee grote bloemenborders waren gecreëerd, kon ik dan eindelijk los met de voortuin! In april 2021 aangelegd en nu al druk bezocht door allerlei insecten!

Biodiversiteit in de tuin

Rode zonnehoed Magnus

Ik ben zelf fan van de prairiestijl (vaste planten met grassen) vanwege het natuurlijke karakter. Deze planten doen het goed op de zandgrond hier.

Het uitgangspunt voor de borders in de voortuin:

  • Beplanting passend bij zandgrond in een tuin op het zuiden
  • Strakke lijnen, ruime borders, weelderige beplanting
  • Weinig onderhoud
  • Insect aantrekkende beplanting
  • Passend bij de kleuren van het huis
  • Ook met inheemse planten

Ik heb gekozen voor een rustig kleurenpallet, met paars, blauw en zachtgele tinten. klik hier onder voor de plantenlijst.

Voortuin augustus 2021 wat is het snel gegroeid!

En nog even een plaatje om te laten zien hoe het was voor april 2021……niet te zien op de foto, maar aan de andere kant van de oprit zat nog een substantieel stuk monotoon gras.

Voortuin in 2020

Weinig onderhoud

Als de border maar vol genoeg staat, heb je er ook weinig onderhoud aan. Slechts in het voorjaar wat bijwerken door sommige grassen af te knippen en wat dode stengels van vaste planten af te knippen. Ik doe zeker niet aan de tuin ‘winterklaar maken’. Dan neem ik de bescherming voor allerlei beestjes weg, die juist in de holle stengels overwinteren. Daarnaast eten vogels van de zaadhoofden. Bovendien heb ik juist ook planten gekozen die een mooi wintersilhouet hebben. Dus dat zou zonder zijn. Lekker laten en pas in het voorjaar, maart ergens, met de snoeischaar aan de slag.

Tot slot heb ik bij de aanleg direct houtschors aangebracht tussen de planten. Dit helpt onkruidgroei te drukken en is tevens een goede mulchlaag. Daarnaast zitten er al snel allerlei beestjes tussen het houtschors, heel aantrekkel voor de merels in onze tuin. Overigens je voorkomt onkruid, maar niet 100%. Helemaal voorkomen lukt gewoon niet. Dus af en toe even een half uurtje wat ongewenste planten (onkruid bestaat eigenlijk niet, toch?!) weghalen. Lekker een half uurtje het hoofd leegmaken, is helemaal geen straf. Het is op deze manier voor mij (naast drukke baan) goed bij te houden. Ik weet ook nog niet of ik het jaarlijks ga bijvullen dat is even afhankelijk van hoe vol de borders blijven/worden. Uiteindelijk is het doel volle borders, die zijn dichtgegroeid, dan krijgt onkruid het minste kans en heb je er het minste werk van.

Ik doe mee met Brommels op 28 en 29 augustus!

Ik ben één van de, hetzij bescheiden, deelnemers van het Brommelsfestijn op zaterdag 28 augustus en zondag 29 augustus. Brommels is een jaarlijks festijn in de Noardlike Fryske Wâlden dat draait om de bramenpluk. Niet alleen is er vrij bramen plukken in boerenland (volg de paarse vlaggen) maar er zijn ook allerlei leuke randactiviteiten erom heen in de buitenlucht. Het thema van deze tiende editie is ‘Biodiversiteit’ oftewel ‘Natuerlik Ferskaat’.

Op deze dagen stel ik mijn voortuin open ter inspiratie, omdat het past binnen het thema ‘biodiversiteit’. Mijn voortuin is nog vers van de pers en pas in april van dit jaar gerealiseerd. Het doel was het aanleggen van een zogenaamde prairietuin, grassen met vaste planten, die naast dat het heel natuurlijk oogt ook ontzettend veel insect aantrekt. Ook aan de vogels heb ik gedacht in het ontwerp. Na de aanleg, schoten de planten omhoog. Verbazingwekkend hoe snel het in slechts 1 seizoen is gegroeid! Bijna alles heeft gebloeid of staat nog volop te bloeien. Een prairietuin is een echt (na)zomer tuin.

De afgelopen tijd heb ik vele positieve reacties ontvangen van passanten en kreeg ik ook enkele vragen. Zo kwam ik op het idee om met Brommels mee te doen. De voortuin is op deze dagen toegankelijk om te bekijken, ik biedt informatie over de gebruikte beplanting, enkele DIY-ideeën om meer dieren in de tuin te lokken en specifiek informatie over vleermuizen, vleermuiskasten en de “gevelkast” die wij zelf hebben (laten) maken. Het moge duidelijk zijn dat in mijn tuin ‘biodiversiteit’ erg belangrijk is geweest in het ontwerp.

Voor meer informatie: Open tuin villa Sinnestrielen – Brommels! (brommelsfestijn.nl)

Voor meer informatie over de fietsroute die langs mijn tuin langs gaat: Brommelsroute Eastermar en omgeving – Brommels! (brommelsfestijn.nl)

Vleermuizen en verduurzamen, wat hebben ze met elkaar te maken?

Laatvliegers met isolatiekorrels op hun vacht, bron: website zoogdiervereniging

Met de warme zomeravonden zie je ze vast wel vliegen, vleermuizen! Eigenlijk een wonderlijk beestje, want het is het enige vliegende zoogdier! Daarnaast brengen ze hun leven, als ze niet vliegen, grotendeels ondersteboven door. Bijzonder toch?!

Vleermuis feit en fabel

Helaas hebben vleermuizen hun imago niet mee en daar heeft Corona nog eens en schepje boven op gedaan. Er heersen veel vooroordelen over dit nuttige en fascinerende beestje. Een vooroordeel is dat ze Corona verspreiden. De vleermuizen die bij ons voorkomen (de Europese soorten) zijn niet besmet met Corona.

Een ander vooroordeel is dat ze rabiës (hondsdolheid) overbrengen. Ja, dat kan in de praktijk wel. Maar dezelfde praktijk laat ook zien dat dit slechts zeer weinig voorkomt.

Wat verder niet bijdraagt aan het slechte imago, is dat ze niet zo aaibaar tonen en ze meestal pas met schemering in de avond te zien zijn. Terwijl deze vliegende beestjes juist zo nuttig zijn. Zo kunnen de kleine vleermuissoorten wel 600 vliegen per uur opeten. Dus mocht je er een rond je huis hebben vliegen weet dan dat ze ook die vervelende neefjes opeten!! Daarnaast is recent bekend dat sommige soorten de nachtvlinders (motten) van de eikenprocessierups opeten.

Afgezien dat vleermuizen dus duidelijk nut hebben, is het nog goed te realiseren dat alle vleermuizen in Nederland wettelijk beschermd zijn.

Vleermuizentragedie in de spouw

Van nature vertoeven veel vleermuizen in grotten, waar een constante temperatuur heerst. Temperatuurschommelingen kosten namelijk energie. En met name in de wintermaanden moeten de vleermuizen juist zuinig met hun energie omgaan, omdat ze dan geen voedsel tot hun beschikking hebben. De meeste vleermuizen leven van insecten en die zijn er in de winterperiode niet. Daarom gaat de vleermuis in winterrust als het te koud wordt voor insecten. Op deze manier houden ze hun energie verbruik laag. Het zijn eigenlijk zeer energie zuinige wezentjes! Omdat wij mensen ook zuinig met energie willen omspringen, wordt er momenteel op grote schaal spouwmuren volgespoten met isolatiemateriaal. En laat nou net die spouw het meest favoriete plekje van de vleermuis zijn! Zo’n spouw lijkt namelijk qua omstandigheden ontzettend op een grot en dat heeft de vleermuis inmiddels ook ontdekt. Je snapt wat er gebeurt als er een vleermuis in rust in de spouw zit en deze wordt volgespoten. Omdat ze in ruste zijn, hebben ze geen energie om er snel uit te vliegen. Feitelijk worden ze levend begraven. Maar ook in de zomer kunnen vleermuizen in de spouw zitten, zoals onderstaand voorbeeld illustreert.

Er was eens een heel bewust en duurzaam gezin dat enthousiast hun woning ging verduurzamen, te beginnen met spouwmuurisolatie . Na een paar weken begint het ontzettend te stinken in huis. Waar komt dat nu vandaan? Bij het openmaken van de spouw is wel duidelijk wat de oorzaak is van de vieze lucht. Een hele kraamkolonie vleermuizen is levend in de spouw begraven. Enkele jongen dieren leven nog, omdat ze tot het laatst melk bij de moeder hebben gedronken, maar de moeder dieren hebben het uiteindelijk allemaal niet overleefd. Er heeft zich een ware tragedie voorgedaan in de spouw, terwijl de bewoners zich dit niet realiseerden. Ze wilden het juist allemaal zo goed doen voor het klimaat en de natuur en zijn zich rot geschrokken van wat ze hebben aangetroffen. “als we dit van tevoren hadden geweten, hadden we het heel anders aangepakt, en hadden we eerst ecologisch advies ingewonnen……”’.

Hier kun je terecht voor meer tips en informatie

Wil je dergelijke tragedies voorkomen en heb je verbouwplannen, laat je dan vooraf goed informeren door een ecologisch ter zake kundige. Je kunt ook de provincie bellen, die gaan over de bescherming van vleermuizen.

Wil je juist vleermuizen lokken naar je huis, omdat je graag je ecologische steentje wil bijdragen, of er vliegt er eentje per ongeluk in je slaapkamer die je daar nu net niet wil hebben, tips en informatie kun je vinden op de volgende website: https://www.zoogdiervereniging.nl/zoogdiersoorten/vleermuizen-algemeen

Work in progress… Ecologisch tuinarchitect

Ik ben hoe langer hoe meer met tuinieren bezig. Maar wel alles met een ecologisch sausje. Dat is nu eenmaal mijn tweede natuur. Tot zover heb ik alleen kleine projectjes in onze achtertuin uitgevoerd. Afgelopen Paasdagen kon ik dan eindelijk mijn lang gekoesterde wens tot uitvoering brengen; de voortuin op de schop! Maar dat was af in april en ik had de smaak te pakken, dus het was tijd voor nog een grote stap. Studeren!

Start opleiding Ecologisch tuinarchitectuur

In het verleden heb ik een cursus Prairietuinen gevolgd bij Lianne Pot in De Wilp en een cursus Diervriendelijk tuinieren bij het IVN. Maar nu is het tijd voor het echte werk! Afgelopen mei ben ik met een erkende opleiding Ecologisch tuinontwerpen en tuinarchitectuur begonnen. Het is best tijdrovend, maar de moeite meer dan waard. Het is ook de reden voor de stilte na mijn voortvarende start van dit blog.

Inmiddels heb ik mijn eerste modules afgerond en is mijn eerste portfolio opdracht klaar. Momenteel ben ik druk bezig met andere opdrachten. Het ontwerpen met ecologie in het achterhoofd gaat mij door mijn achtergrond denk ik het makkelijkste af. De grootste uitdaging zit hem in het tekenen! Ik heb weliswaar ’tekenen’ als vak gehad op mijn middelbare school, maar het is allemaal ver weggezakt. Maar wat is het leuk om gewoon weer eens te mogen schetsen, en te kleuren e.d. Je gebruikt zulke andere vaardigheden dan ik normaal gesproken in mijn dagelijkse werk gebruik. Dan is het vooral kennis en taalvaardigheid en hoe breng ik iets over. Bij tuinontwerpen is het naast kennis, belangrijk om goed te kunnen visualiseren en hoe krijg ik plaatjes in mijn hoofd op papier? Daarnaast is het heel belangrijk om zo goed mogelijk aan te sluiten bij de wensen van de opdrachtgever. En tot slot is het niet alleen ontwerpen voor het mooie plaatje, maar tegelijkertijd ook een waar ecologisch paradijs te ontwikkelen. Zo leuk!

Mocht je advies willen of vragen hebben over een ecologische tuin, stuur dan een mailtje met je vraag naar m_vries@hotmail.com. Wie weet kan ik je helpen.